Serdecznie dziękujemy za poświęcony czas i wkład w niniejsze badanie. Prosimy przesyłać wszelkie pytania i uwagi na adres Este endereço de email está protegido contra piratas. Necessita ativar o JavaScript para o visualizar.

Jeśli nie zgadza się Pani/Pan na gromadzenie i przetwarzanie danych, wypełnienie ankiety projektu VOCIARE nie jest możliwe.

ARTYKUŁ 3 - PRAWO DO ROZUMIENIA I BYCIA ROZUMIANYM

Państwa członkowskie podejmują odpowiednie środki, aby pomóc ofiarom w rozumieniu i byciu rozumianym od momentu pierwszego kontaktu z właściwym organem i podczas jakichkolwiek dalszych niezbędnych kontaktów z nimi w ramach postępowania karnego. Przekazywanie informacji ofiarom powinno odbywać się z zastosowaniem prostego i przystępnego języka, ustnie lub pisemnie. Przy przekazywaniu informacji uwzględnia się cechy osobowe ofiary, w tym (ale nie tylko) wszelkie rodzaje niepełnosprawności. W zasadzie, państwa członkowskie powinny zezwalać, by w pierwszym kontakcie z właściwym organem ofiarom towarzyszyła wybrana przez nie osoba.

ARTykuł 4 - Prawo do otrzymywania informacji od momentu pierwszego kontaktu z właściwym organem

Państwa członkowskie zapewniają, by – od momentu pierwszego kontaktu z właściwym organem i bez zbędnej zwłoki – oferowano ofiarom następujące informacje: rodzaj dostępnego ofierze wsparcia i od kogo można je uzyskać; procedury dotyczące zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa; w jaki sposób oraz na jakich warunkach ofiara może uzyskać ochronę, poradę prawną i pomoc prawną; możliwość uzyskania odszkodowania; uprawnienie do tłumaczenia ustnego i pisemnego; szczególne środki dla ofiar zamieszkujących inne państwo członkowskie; dane kontaktowe na potrzeby przekazywania informacji o sprawie, która dotyczy ofiary; dostępne usługi w zakresie sprawiedliwości naprawczej; w jaki sposób i na jakich warunkach ofiara może uzyskać zwrot kosztów poniesionych w związku z udziałem w postępowaniu karnym.

ARTykuł5 - Prawa ofiar w chwili składania zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa

Państwa członkowskie zapewniają ofiarom, które chcą złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa i które nie rozumieją języka, którym posługuje się właściwy organ, lub nie mówią tym językiem, możliwość złożenia zawiadomienia w języku, który ofiara rozumie, lub uzyskanie niezbędnej pomocy językowej.

ARTykuł 6 - Prawo do otrzymania informacji o sprawie

Państwa członkowskie zapewniają, by ofiary były bez zbędnej zwłoki powiadamiane o przysługującym im prawie do otrzymania poniższych informacji o postępowaniu karnym: informacje o decyzjach o zaprzestaniu prowadzenia lub zakończeniu dochodzenia lub o nieściganiu sprawcy; informacje o dacie i miejscu rozprawy oraz o rodzaju zarzutów wobec sprawcy; informacje o prawomocnym orzeczeniu wydanym w procesie oraz informacje umożliwiające ofierze zapoznanie się ze stanem postępowania karnego, zgodnie z ich rolą w systemie wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych; informacje o powodach wyżej wymienionych decyzji; powiadomienie o tym, że osoba tymczasowo aresztowana, oskarżona lub skazana w związku z przestępstwami dotyczącymi ofiary została zwolniona lub zbiegła z miejsca zatrzymania.

ARTykuł 7 – Prawo do tłumaczenia ustnego i pisemnego

Państwa członkowskie zapewniają ofiarom, które nie rozumieją języka danego postępowania karnego lub nie mówią tym językiem, możliwość skorzystania, na wniosek, z bezpłatnego tłumaczenia ustnego co najmniej podczas wszelkich rozmów z ofiarą lub jej przesłuchań oraz z bezpłatnego tłumaczenia pisemnego informacji niezbędnych do skorzystania przez ofiary z przysługujących im praw w postępowaniu karnym, w zakresie w jakim informacje te są udostępniane ofierze. Ofiary mogą zaskarżyć decyzję o odmowie zapewnienia tłumaczenia ustnego lub pisemnego.

ARTykuł 8 - Prawo do korzystania z usług służb udzielających wsparcia ofiarom

Państwa członkowskie zapewniają ofiarom bezpłatny dostęp do poufnych służb udzielających wsparcia ofiarom przed rozpoczęciem postępowania karnego, w jego trakcie i przez odpowiedni czas po jego zakończeniu. Państwa członkowskie ułatwiają kierowanie ofiar do służb udzielających wsparcia ofiarom przez właściwy organ, który przyjął zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Państwa członkowskie podejmują środki, by utworzyć specjalistyczne służby wsparcia jako uzupełnienie lub integralną część ogólnych służb udzielających wsparcia ofiarom. Państwa członkowskie zapewniają, by dostęp do służb udzielających wsparcia ofiarom nie był uzależniony od złożenia przez ofiarę oficjalnego zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa właściwemu organowi.

ARTykuł 9 - Wsparcie ze strony służb udzielających wsparcia ofiarom

Służby udzielające wsparcia ofiarom zapewniają co najmniej: a) informacje, doradztwo i wsparcie dotyczące praw ofiar; b) informacje o wszelkich istniejących specjalistycznych służbach wsparcia lub bezpośrednie kierowanie do tych służb; c) wsparcie emocjonalne i psychologiczne; d) doradztwo dotyczące kwestii finansowych i praktycznych będących skutkiem przestępstwa; e) doradztwo dotyczące zagrożenia wtórną i ponowną wiktymizacją, zastraszeniem oraz odwetem.

Artykuł 10 – Prawo do bycia wysłuchanym

Państwa członkowskie zapewniają ofiarom możliwość bycia wysłuchanymi podczas postępowania karnego i możliwość przedstawiania dowodów. Gdy przesłuchiwane ma być dziecko będące ofiarą, uwzględnia się odpowiednio jego wiek i dojrzałość.

ARTykuł 12 – Prawo do gwarancji w ramach usług w zakresie sprawiedliwości naprawczej

W celu zabezpieczenia ofiary przed wtórną i ponowną wiktymizacją, zastraszaniem oraz odwetem państwa członkowskie podejmują środki, które mają być stosowane podczas świadczenia usług w zakresie sprawiedliwości naprawczej. Państwa członkowskie ułatwiają kierowanie spraw, w odpowiednich przypadkach, do służb świadczących usługi w zakresie sprawiedliwości naprawczej.

Artykuł 17 – Prawa ofiar mających miejsce zamieszkania w innym państwie członkowskim 

Państwa członkowskie zapewniają swoim właściwym organom możliwość podjęcia odpowiednich środków w celu zminimalizowania trudności napotykanych w sytuacjach, gdy ofiara ma miejsce zamieszkania w państwie członkowskim innym niż to, w którym popełniono przestępstwo. W tym celu organy państwa członkowskiego, w którym popełniono przestępstwo, są w szczególności przygotowane na:
a) odebranie zeznania od ofiary bezpośrednio w następstwie złożenia właściwemu organowi zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa;
b) skorzystanie z wideokonferencji oraz konferencji telefonicznych w celu wysłuchania ofiar zamieszkałych za granicą.
2 Państwa członkowskie zapewniają, by ofiary przestępstwa w państwach członkowskich innych niż to, w którym mają miejsce zamieszkania, miały możliwość złożenia zawiadomienia właściwym organom państwa członkowskiego zamieszkania, jeżeli nie mogą tego uczynić w państwie członkowskim, w którym popełniono przestępstwo, lub – w przypadku poważnego przestępstwa określonego w prawie krajowym tego państwa członkowskiego – jeżeli nie chcą tego zrobić.
Państwa członkowskie zapewniają bezzwłoczne przekazanie zawiadomienia przez właściwy organ, w którym ofiara je złożyła, do właściwego organu państwa członkowskiego, w którym przestępstwo zostało popełnione, jeżeli postępowanie nie zostało wszczęte przez państwo członkowskie, w którym złożono zawiadomienie.

ARTYkuł 18 – Prawo do ochrony

Państwa członkowskie zapewniają dostępność środków służących ochronie ofiar i członków ich rodzin przed wtórną i ponowną wiktymizacją, zastraszaniem oraz odwetem – w tym także środków przeciwko ryzyku szkód, emocjonalnych lub psychologicznych – oraz służących ochronie godności ofiar podczas przesłuchania lub składania zeznań.

ARTykuł 19 – Prawo ofiary do unikania kontaktu ze sprawcą

Państwa członkowskie ustanawiają warunki niezbędne do zapewnienia możliwości uniknięcia kontaktu między ofiarami i, w razie konieczności, członkami ich rodzin a sprawcą w pomieszczeniach, gdzie prowadzone jest postępowanie karne, chyba że ze względu na dobro postępowania taki kontakt jest wymagany.

Państwa członkowskie zapewniają, by nowe pomieszczenia sądowe miały osobne poczekalnie dla ofiar.

ARTykuł 20 – Prawo do ochrony ofiar w trakcie postępowania przygotowawczego

Państwa członkowskie zapewniają, by podczas postępowania przygotowawczego: a) przesłuchania ofiar zostały przeprowadzone bez nieuzasadnionej zwłoki; b) liczba przesłuchań była jak najbardziej ograniczona i by były one przeprowadzane tylko w tych przypadkach, gdy jest to absolutnie niezbędne do celów postępowania przygotowawczego; c) ofiarom towarzyszyć mógł przedstawiciel prawny lub wybrana przez nie osoba; d) badania lekarskie ograniczały się do minimum i były przeprowadzane jedynie w przypadkach, gdy jest to absolutnie niezbędne dla celów postępowania karnego.

Artykuł 21 – Prawo do ochrony prywatności

Państwa członkowskie zapewniają, by właściwe organy mogły przyjmować podczas postępowania karnego odpowiednie środki w celu ochrony prywatności ofiary. Ponadto państwa członkowskie zapewniają, by właściwe organy mogły podejmować wszelkie zgodne z prawem środki w celu zapobieżenia publicznemu rozpowszechnianiu wszelkich informacji, które mogłyby prowadzić do zidentyfikowania dziecka będącego ofiarą. Państwa członkowskie zachęcają media do przyjmowania środków samoregulacyjnych.

ARTykuł 22 – Indywidualna ocena służąca ustaleniu szczególnych potrzeb ofiar w zakresie ochrony

Państwa członkowskie zapewniają, by ofiary poddano na czas indywidualnej ocenie w celu ustalenia szczególnych potrzeb w zakresie ochrony ze względu na ich szczególne narażenie na wtórną i ponowną wiktymizację, zastraszanie oraz odwet.

ARTykuł 23 – Prawo do ochrony ofiar o szczególnych potrzebach w zakresie ochrony podczas postępowania karnego

Państwa członkowskie zapewniają, by ofiary o szczególnych potrzebach w zakresie ochrony korzystające ze szczególnych środków ustalonych w rezultacie indywidualnej oceny, mogły korzystać z następujących środków: a) przesłuchania ofiar odbywają się w zaprojektowanych lub przystosowanych do tego celu pomieszczeniach; b) przesłuchania ofiar są prowadzone przez lub z udziałem specjalistów, odpowiednio przeszkolonych do tego celu; c) wszelkie przesłuchania ofiar są prowadzone przez te same osoby; d) wszelkie przesłuchania ofiar przemocy seksualnej, przemocy na tle płciowym lub przemocy w bliskich związkach prowadzą osoby tej samej płci co ofiara, o ile takie jest życzenie ofiary. Ofiarom o szczególnych potrzebach w zakresie ochrony udostępnia się podczas postępowania sądowego: a) środki zapewniające unikanie kontaktu wzrokowego między ofiarami a sprawcami; b) środki służące temu, by ofiara mogła zostać przesłuchana pod jej nieobecność na sali sądowej; c) środki pozwalające uniknąć zbędnych pytań dotyczących życia prywatnego ofiary, niezwiązanych z przestępstwem; d) środki umożliwiające przeprowadzenie przesłuchania bez obecności publiczności.

Artykuł 24 – Prawo do ochrony dzieci będących ofiarami podczas postępowania karnego

Jeżeli ofiarą jest dziecko, państwa członkowskie zapewniają, by: a) w toku postępowania przygotowawczego wszystkie przesłuchania dziecka będącego ofiarą mogły być utrwalane audiowizualnie; b) w toku postępowania przygotowawczego i postępowania sądowego, właściwe organy wyznaczają specjalnego przedstawiciela dla dziecka będącego ofiarą, jeżeli osoby, które sprawują władzę rodzicielską, nie mogą reprezentować dziecka będącego ofiarą ze względu na konflikt interesów między nimi a ofiarą lub jeżeli dziecko będące ofiarą nie ma opieki albo jest odłączone od rodziny; c) w przypadku gdy dziecko będące ofiarą ma prawo do doradztwa prawnego, ma ono prawo do własnego doradztwa prawnego i zastępstwa procesowego, we własnym imieniu, w postępowaniach, w których istnieje lub może zaistnieć konflikt interesów między dzieckiem będącym ofiarą a osobami sprawującymi władzę rodzicielską.

ARTykuł 25 - Szkolenie specjalistów

Państwa członkowskie zapewniają, by specjaliści, którzy mogą mieć kontakt z ofiarami (tacy jak funkcjonariusze policji, sędziowie, adwokaci, pracownicy służb udzielających wsparcia ofiarom) przeszli zarówno ogólne, jak i specjalistyczne szkolenie mające uświadomić im potrzeby ofiar oraz nauczyć ich traktowania ofiar z szacunkiem oraz w sposób bezstronny, i profesjonalny.

ARTykuł 26 - Współpraca i koordynacja usług

Państwa członkowskie podejmują odpowiednie działania aby ułatwić współpracę między państwami członkowskimi na rzecz poprawy możliwości korzystania przez ofiary ze swoich praw. Taka współpraca ma na celu co najmniej: wymianę najlepszych praktyk, konsultację w poszczególnych sprawach oraz pomoc dla europejskich sieci pracujących nad kwestiami bezpośrednio dotyczącymi praw ofiar. Państwa członkowskie podejmują odpowiednie działania  służące zwiększeniu świadomości na temat praw określonych w niniejszej dyrektywie poprzez kampanie informacyjne i uświadamiające oraz programy badawcze i edukacyjne.